De 5 bekendste panopticons van Europa
Panopticons zijn een uitkijktoren die in een cirkel van gevangeniscellen geplaatst zijn. Deze panopticons werden opgezet om een beter uitkijk te hebben op de gevangenen. Het werd in de 18e eeuw geïntroduceerd door een Engelse filosoof genaamd Jeremy Bentham.
Bentham kwam op het idee de gevangeniscellen zo te construeren, omdat hij geloofde dat macht zichtbaar en oncontroleerbaar moest zijn. Hij wilde namelijk met de constructie van de panopticons aangeven dat door voortdurende bewaking alle groepen in de samenleving veranderd konden worden. Hij was onder de indruk dat als men constant in de gaten gehouden wordt men zich op een geven moment zich anders gaat gedragen. Zo neemt men een andere houding aan. Hij wilde hiermee het moraal hervormen, de gezondheid behouden en de industrie stimuleren.
Sinds de komst van panopticons zijn door de jaren heen er nog enkele panopticons opgezet. Hier heb je dan een lijst met de 5 bekendste panopticons van Europa:
De panopticon prison Arnhem
De koepelgevangenis is een panopticon gevestigd in Arnhem, Nederland. Het werd door de architect J. F. Metzelaar geconstrueerd en bestaat uit een breedte van 55 meter en een lengte van 46 meter. Daarnaast is het gebouw ook opgedeeld in 4 lagen met elke laag een totaal van 50 cellen.
Het gebouw werd tussen de jaartallen 1880-1886 opgezet als een eenzame opsluiting en werd voor het laatst in 1995 door de overheid gerenoveerd. De panopticon in Arnhem behoorde samen met de panopticon in Haarlem tot één van de 3 die in dat jaartal gerenoveerd werden.
De Santo Stefano Panopticon
De Santo Stefano panopticon gevestigd op de Santo Stefano eiland in Italië was een panopticon opgezet voor beroemde gevangenen. Toen er in de jaren terug een beroemde schrijver of muzikant veroordeeld werd tot gevangenis straf dan werd hij naar de santo Stefano panopticon gevangeniscel opgestuurd. Het gebouw werd in 1795 opgezet in opdracht van de toen gezetelde koning Ferdinand IV. Helaas werd het in 1965 gesloten en niemand die zich meer op de eiland bevindt als gevengenen nog bewoner.
De Padiglione Conolly
De Padiglione Conolly gevestigd in Siena, Italië werd in het jaartal 1876 opgezet. Het gebouw werd door de architect Francesco Azzurri geconstrueerd. Het gebouw is door de jaren heen een deel geworden van het psychiatrisch hospitaal in Italië genaamd San Niccolo. Het is dus van een gevangeniscel naar een hospitaal veranderd voor degene die psychische hulp nodig hadden. Door de manier waarop het geconstrueerd is was het een perfecte aansluiting op het al bestaande hospitaal, omdat men meerdere patiënten ten dienst konden zijn. Zij konden hierdoor ook makkelijk een oogje op de patiënten gooien en gescheiden houden, zodat zij anderen niet in gevaar brengen of zetten.
De panopticon prison Breda
De panopticon prison Breda gevestigd in Breda, Nederland werd in het jaartal 1886 opgezet. Dit was een gevangeniscel die meer diende voor het gevangen houden van de veroordeelde tweede wereld oorlog medewerkers.Men is in 1882 begonnen met de bouw van deze panopticon en heeft het in 1886 kunnen afronden. De architect die dit gebouw geconstrueerd heeft heette Johan Frederik Metzelaar. In 2001 heeft men het tot een nationaal monument uit geroepen en tot in 2013 was het een gevangeniscel voor vrouwen. Dit gebouw was ook één van de 3 panopticons die in het jaar 1995 door de overheid gerenoveerd werden. Helaas heeft men ook in 2016 besloten de panopticon te sluiten vanwege financiële redenen. Het dient dan niet meer als een gevangeniscel, maar kan nog steeds gebruikt worden om evenementen te organiseren.
De panopticon prison Haarlem
De panopticon prison Haarlem gevestigd in Haarlem, Nederland werd in 1901 opgezet. De architect die hieraan gewerkt heeft heette Willem Metzelaar.
De breedte van dit gebouw rekt uit tot 55 meter. Deze panopticon was namelijk één van de drie panopticons die in 1995 door de overheid gerenoveerd werden ter behoud van de historie. Helaas heeft men in 2016 besloten de panopticons geheel te sluiten. De panopticon was sinds het in 1995 gerenoveerd werd meer een onderdak voor immigranten die op hun visum moesten wachten. Na het gebouw in 2016 te hebben gesloten zijn er niemand meer die zich daar verblijven. Het staat er nu gewoon ter bewondering.